Ο ψηφιακός μετασχηματισμός προσελκύει νέους «παίκτες» στην τραπεζική αγορά

Οικονομική Επιθεώρηση, Νοέμβριος 2022, τ.1024

E-BANKING

του Δημήτρη Πεφάνη

Νέα δεδομένα και κατακόρυφη αύξηση του ανταγωνισμού φέρνει η είσοδος νέων παικτών στο κομμάτι των συναλλαγών. Η είσοδος του ομίλου Cosmote με το Payzy, η συμμαχία Τράπεζας Πειραιώς-Nantech για τη δημιουργία ψηφιακής τράπεζας, αλλά και το μέγα-ντιλ ανάμεσα στη Viva και την JP Morgan που αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα αλλάζουν άρδην τον χάρτη.

Την ίδια στιγμή μια σειρά από fintechs και neobanks ή challenger banks διεκδικούν ήδη μερίδιο αγοράς από την πίτα, φιλοδοξώντας να πάρουν μερίδια από τις παραδοσιακές τράπεζες, στοχεύοντας κυρίως σε μικρότερης ηλικίας καταναλωτές.

Αξιοποιώντας τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις σε συνδυασμό με το άνοιγμα των τραπεζικών δεδομένων μέσω του open banking, οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες νέας γενιάς έρχονται να αλλάξουν το τοπίο, είτε βελτιώνοντας τεχνικές διαδικασίες εντός του τραπεζικού συστήματος είτε προσφέροντας προϊόντα ανταγωνιστικά στις παραδοσιακές τράπεζες.

Για παράδειγμα, ανάμεσα στις neobanks που ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους στην Ελλάδα συγκαταλέγεται η TBI Bank, η οποία προσφέρει μια πλήρη γκάμα από Βuy Now Pay Later (BNPL) προϊόντα τόσο online όσο και σε καταστήματα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη συνεργασία της με το Skroutz.gr, μέσω του προγράμματος «Δόσεις για Όλους» χωρίς τη χρήση πιστωτικής κάρτας. Αντίστοιχα, με γοργούς ρυθμούς αναπτύσσεται και η Flexfin, η οποία είναι η πρώτη ελληνική fintech που προσφέρει υπηρεσίες factoring.

Η είσοδος της Cosmote

Η πιο πρόσφατη εξέλιξη όμως, η οποία και δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον που προσελκύει πλέον ο χώρος των ψηφιακών πληρωμών, είναι η είσοδος στον κλάδο του Ομίλου Cosmote μέσω της εφαρμογής Payzy by Cosmote.

Πρόκειται για ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν της Cosmote Payments, θυγατρικής του ομίλου ΟΤΕ, η οποία έχει λάβει άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος ως ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος. Η εφαρμογή είναι φτιαγμένη ώστε να επιτρέπει στον χρήστη να καλύπτει καθημερινές αγορές και λογαριασμούς, πραγματοποιώντας παράλληλα συναλλαγές μέσα από το κινητό του τηλέφωνο.

Μέσω της εφαρμογής, ο χρήστης μπορεί να αποκτήσει έναν ελληνικό IBAN λογαριασμό, να εκδώσει χρεωστική VISA κάρτα (ψηφιακή ή/και φυσική) και να κάνει όλες τις αγορές του σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα, αλλά και να πληρώσει λογαριασμούς.

Πέραν των παραπάνω, δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να ανταλλάσσει χρήματα με τους φίλους του μέσω chat, άμεσα, μέσω του Chat & Pay. Μπορεί ακόμα να μοιράζεται κοινά έξοδα με τους δικούς του ανθρώπους μέσω της υπηρεσίας Split it. Έτσι, μέσω της εφαρμογής μπορεί να μοιράζεται τα έξοδα με τους φίλους του ή την οικογένειά του στο φαγητό, στο σινεμά ή σε ένα ταξίδι. Επιπλέον, η Cosmote μέσω του Payzy ανταμείβει με χρήματα τον χρήστη, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει όποτε θέλει και όπου θέλει. Έτσι ο χρήστης κερδίζει χρήματα όσο περισσότερο χρησιμοποιεί το Payzy.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εφαρμογή απευθύνεται σε όλους τους ενήλικες καταναλωτές, ανεξάρτητα από τον τηλεπικοινωνιακό τους πάροχο, ενώ είναι διαθέσιμη στο Google Play και το App Store.

Η κίνηση αυτή της Cosmote επιβεβαιώνει αφενός το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για τον κλάδο των ηλεκτρονικών πληρωμών, κυρίως όμως το γεγονός ότι ο ανταγωνισμός έχει πλέον ξεπεράσει τα στενά όρια των τραπεζών. Μάλιστα, στο εξωτερικό αντίστοιχες κινήσεις έχουν κάνει μεγάλοι retailers και άλλες εταιρείες του ψηφιακού οικοσυστήματος, αλλάζοντας άρδην τον χάρτη.

H συμμαχία Τράπεζας Πειραιώς-Nantech

Αντίστοιχα, οι παραδοσιακές τράπεζες δεν μένουν με σταυρωμένα τα χέρια, αντίθετα κινούνται δυναμικά προκειμένου να προετοιμαστούν για τη νέα εποχή. Φροντίζουν μάλιστα να συνάψουν συμμαχίες με αμιγώς ψηφιακούς παίκτες ώστε να επιταχύνουν τον μετασχηματισμό τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της στρατηγικής αυτής αποτελεί η συμμαχία της Τράπεζας Πειραιώς με τη Nantech με στόχο τη δημιουργία μιας αμιγώς ψηφιακής neobank.

Η Nantech είναι μια ελληνική εταιρεία με έδρα τα Ιωάννινα, η οποία αναπτύσσει λογισμικό για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Εξυπηρετεί περισσότερους από 30 μεγάλους πελάτες σε περισσότερες από 10 χώρες εδώ και 20 χρόνια, ενώ αναγνωρίστηκε ως Best Βanking Τechnology Provider για την Ελλάδα το 2022.

Ήδη, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την Τράπεζα Πειραιώς έχει προχωρήσει η διαδικασία αδειοδότησης από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ προετοιμάζεται για την ονοματοδοσία της ανεξάρτητης τράπεζας, με το brand να παραπέμπει σε κάτι νεανικό και καινοτόμο.

Ως προς τον χρονοπρογραμματισμό του νέου εγχειρήματος, ήδη σε μεγάλο βαθμό έχουν ολοκληρωθεί οι προσλήψεις για τη βασική ομάδα και οι σχετικές διαδικασίες για τη λειτουργία της νέας ψηφιακής τράπεζας, όπως πολιτικές, επωνυμία, προϊόντα κ.λπ.

Οι τομείς στους οποίους η νέα ψηφιακή τράπεζα θα εστιάσει τη δραστηριότητά της είναι το digital onboarding, καθώς και η δυνατότητα πώλησης χρηματοοικονομικών προϊόντων σε τρίτες επιχειρήσεις (banking-as-a-service). Επιπλέον, αναμένεται να κάνει δυναμική είσοδο στο κομμάτι του buy-now-pay-later ή BNPL, αλλά και να αναπτύξει νέα λιανική τραπεζική κυρίως προς νέους και εξοικειωμένος με την τεχνολογία.

Η είσοδός της στην αγορά αναμένεται να γίνει μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2023, λειτουργώντας ανεξάρτητη ψηφιακή τράπεζα, ενώ στόχος της διοίκησης είναι η εξασφάλιση εσόδων άνω των 50 εκατ. ευρώ μέχρι το 2025 και η απόκτηση 1 εκατ. πελατών.

Η υπόθεση Viva Wallet-JP Morgan

Ταυτόχρονα, στην τελική ευθεία φαίνεται να μπαίνει η απόκτηση του ποσοστού 48,5% της Viva Wallet από την JP Morgan, σε μια συμφωνία που δημιουργεί τον πρώτο ελληνικό «Μονόκερο» καθώς η Viva Wallet αποτιμάται άνω του 1 δισ. ευρώ.

Η αρχική συμφωνία ανακοινώθηκε στις 24 Ιανουαρίου και προβλέπει ότι η JP Morgan θα αποκτήσει αρχικά το 48,5% του μετοχικού κεφαλαίου του ομίλου, εξαγοράζοντας το σύνολο των μετόχων μειοψηφίας.

Παράλληλα, η JP Morgan εξαγόρασε το σύνολο των μετατρέψιμων ομολογιών αξίας 80 εκατ. δολαρίων που έχει εκδώσει η Viva στο πλαίσιο της συμπεφωνημένης μελλοντικής αλλαγής μετοχικών συσχετισμών.

Το εν λόγω μετατρέψιμο ομολογιακό τροποιήθηκε τον Αύγουστο, με τη διάρκειά του να επιμηκύνεται μέχρι το 2023, ενώ το σταθερό ονομαστικό επιτόκιο παρέμεινε στο 4,3%.

Πλέον, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η συμφωνία θα ολοκληρωθεί μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς το σχετικό χρονοδιάγραμμα επιμηκύνθηκε μέχρι το 2023, ενώ άγνωστο παραμένει αν οι αλλαγές στον χρηματοπιστωτικό χάρτη –και κυρίως η άνοδος των επιτοκίων– είναι αρκετές για να επηρεάσουν κάποιους από τους όρους της.