Όλες οι ειδήσεις, στον Αύγουστο κατάφεραν να συσσωρευθούν

Έχει καταντήσει κοινότοπο, να θυμίζει κανείς ότι ο Ουμπέρτο Έκο κάποτε έλεγε ότι «τον Αύγουστο δεν έχει ειδήσεις» – κι ύστερα έρχεται η βιωμένη πραγματικότητα και το διαψεύδει θεαματικά. Φέτος όμως… φέτος η διάψευση αυτή ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, ιδίως άμα στον ημερολογιακό «Αύγουστο» προσθέσει κανείς τις λίγες θερινές εβδομάδες που προηγήθηκαν. Ας τα δούμε όμως με την σειρά:

*      *        *

Στον έξω, μεγάλο κόσμο κεντρική σημασία είχε ασφαλώς η πορεία του πολέμου στην Ουκρανία. Όπου μπορεί η προσεκτικά σχεδιασμένη αντεπίθεση του Κίεβου να ξεκίνησε αρχές Ιουνίου, όμως ουσιαστικά ωρίμασε από τα μέσα Ιουλίου και κλιμακώθηκε στον Αύγουστο. Με περιορισμένα μέχρι στιγμής αποτελέσματα^. οπότε, όταν προέκυψε η ελάχιστα αναμενόμενη (σε λογική «λαγού») τοποθέτηση του Στίαν Γένσεν, Διευθυντή του Γραφείου του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Γιενς Στόλτενμπεργκ, περί ενδεχομένου να χρειαστεί εγκατάλειψη εδαφών της Ουκρανίας προκειμένου να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες ή/και κατάπαυση του πυρός, χρειάστηκαν δυο μέρες μέχρι να διατυπωθεί εναντίωση – του Κιέβου ασφαλώς άμεση , αλλά και της Δύσης («οι Ουκρανοί και μόνον θα αποφασίσουν» κλπ.).

Περίπου ως αντιστάθμισμα, οριστικοποιήθηκε και δημοσιοποιήθηκε η απόφαση της Ολλανδίας και της Δανίας να παραχωρήσουν στο Κίεβο 60 F-16 (αφού δόθηκε η άδεια από την κατασκευάστρια, δηλαδή τις ΗΠΑ, με όρο να μην χρησιμοποιηθούν εκτός συνόρων Ουκρανίας), ως σημαντική κίνηση κλιμάκωσης της Δυτικής βοήθειας. Πάντως, πριν το τέλος του χρόνου/αρχές του 2024, η καίρια αυτή ενίσχυση των Ουκρανικών δυνάμεων δεν θα είναι διαθέσιμη. Εν τω μεταξύ, όμως, στην σύρραξη στην Ουκρανία όλο και μεγαλύτερο ρόλο παίζουν τα drones/UAVs, αέρος και θαλάσσης. «Ζούμε σε άλλη εποχή πολέμου».

Ένα διαφορετικό ιντερλούδιο ήταν το παρολίγον κίνημα (τέλος Ιουνίου) κατά του καθεστώτος Πούτιν από την Ομάδα Βάγκνερ του Γιεβγιένι Πριγκόζιν: το κίνημα αποτράπηκε στην κόψη, οι μαχητές της Βάγκνερ «πέρασαν» στην ΛευκοΡωσία – και λίγο αργότερα αεροπλάνο που μετέφερε τον Πριγκόζιν κατέπεσε, αφήνοντας νεκρό τον ίδιο και τον υπαρχηγό του Ντμίτρι Ούτκιν

Εν τω μεταξύ, από Δυτικά Μέσα – Washington Post, Economist – εκφραζόταν η αίσθηση ότι και στο εσωτερικό της Ουκρανίας παρατηρούνται ήδη τριβές: προβληματίζει η εκτίμηση ότι εντός του φθινοπώρου ο Βολοντίμηρ Ζελένσκι θα οδηγήσει σε διπλές – Προεδρικές ή βουλευτικές – εκλογές, για λόγους πολιτικής ευστάθειας και ενόσω ακόμη το κλίμα ευνοεί (και η Δύση παραμένει υποστηρικτική).  Το γεγονός ότι μετά την απομάκρυνση υπευθύνων των πολεμικών βιομηχανιών και της επιμελητείας, το Κίεβο εξωπέταξε όλους τους αρμοδίους για την Ουκρανική επιστράτευση, δεν πέρασε απαρατήρητο. Οπότε κινήσεις όπως π.χ. εκείνη της πρόσκλησης Ζελένσκι στην Αθήνα, να παραστεί στην άτυπη σύνοδο ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων, μπορεί να θεωρηθεί αναζήτηση πρόσθετης στήριξης. Είχε βέβαια προηγηθεί, κατά μερικές ημέρες, θερμή ευχαριστήρια ανακοίνωσή του προς την Ελλάδα – γιατί; Επειδή η χώρα μας συμπαρατάχθηκε με τους G7, που υποσχέθηκαν «εγγυήσεις ασφαλείας» προς το Κίεβο – εγγυήσεις οι οποίες θεωρείται ότι θα ισοστάθμιζαν την (μη-εφικτή) ασπίδα του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ αν η Ουκρανία δεν μπορέσει να συμμετάσχει.

Μένοντας για λίγο ακόμη στα «έξω», ο Αύγουστος είδε να ετοιμάζεται – και να υλοποιείται – η συνάντηση των BRICS στην Νότια Αφρική, με λογική διεύρυνσης τους και δημιουργίας «παγκόσμιου Νότου». Ήδη, 6 χώρες με διαφορετικό προφίλ – Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αιθιοπία, Ιράν, Αργεντινή – έρχονται να προστεθούν σε Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία, και Νότια Αφρική. Μπορεί στην συνάντηση να μην επιχείρησε να παραβρεθεί ο Πρόεδρος Πούτιν (λόγω εντάλματος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου εναντίον του, την αρμοδιότητα του οποίου αναγνωρίζει η Νότια Αφρική, οπότε…), πλην όμως αυτή η κίνηση έρχεται σε μια στιγμή όπου η εικόνα The West vs the Rest γίνεται  όλο και πιο άμεσα αισθητή στην διεθνή σκηνή. Βέβαια, οι προσδοκίες για δημιουργία – σ’ αυτό το πλαίσιο των BRICS+ – εναλλακτικού ως προς το δολάριο νομίσματος διεθνούς ακτινοβολίας, είναι για την ώρα μακρυνή υπόθεση… Λίγο βορειότερα, πραξικόπημα στην (πρώην Γαλλική αποικία) Νίγηρα, άνοιξε μια ακόμη πόρτα για αύξηση της αντι-Δυτικής επιρροής, με την Ομάδα Βάγκνερ να αφήνει σκιά Ρωσικής επιρροής και με επαπειλούμενη στρατιωτική παρέμβαση γειτονικών χωρών (με ενίσχυση/προτροπή Γαλλίας και ΗΠΑ).

Στην μεγάλη «έξω» εικόνα δεν μπορεί κανείς να μην συμπεριλάβει το πώς, μετά και από την τέταρτη απαγγελία κατηγοριών εναντίον του (σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο, ήδη δε ευθέως για την αμφισβήτηση του αποτελέσματος των εκλογών του 2020), ο Ντόναλντ Τραμπ όχι απλώς ισχυροποιείται, αλλ’ εμφανίζεται ευθέως ως διεκδικητής τα επόμενης Προεδρικής εκλογής στις ΗΠΑ.

*      *        *

 Αν επιχειρήσουμε, τώρα, ένα κλείσιμο του φακού – παραμένοντας στα «έξω» – και πλησιάσουμε προς τα πιο κοντινά σ’ εμάς, βρίσκουμε για παράδειγμα την Τουρκία που είχαμε αφήσει στο ξεκίνημα του καλοκαιριού να κάνει κινήσεις που επέτρεπαν αποκλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα, να επιλέγει ήδη αντίθετη πορεία. Πρώτη, η αποστολή του πλωτού γεωτρύπανου Αμπντουλχαμίντ Χαν για έρευνες στην Ανατ. Μεσόγειο, για την ώρα εντός Τουρκικής ΑΟΖ (μη ανακηρυγμένης, σκιώδους)^. πλην όμως το καλοκαίρι του 2020 η αντίστοιχη «διερεύνηση ορίων» είχε γίνει με το Ορούτς Ρέϊς που ήταν μόνον σκάφος ηχοβολιστικών ερευνών. Ύστερα, υπήρξε η ταχύτατη κλιμάκωση επεισοδίου μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Κυανόκρανων του ΟΗΕ: η Άγκυρα στήριξε έστω και χλιαρά μια συμπεριφορά που πρακτικά όλοι – ΟΗΕ, ΕΕ, ΗΠΑ, Γαλλία – κατέκριναν. Αντικείμενο: χωροταξική αμφισβήτηση περιοχής της Πράσινης Γραμμής/κοντά στην Βρετανική Βάση της Δεκελείας (με φόντο, δε, το συνεχιζόμενο άνοιγμα των Βαρωσίων). Ακόμη, είχαμε επαναφορά υπερπτήσεων στο Αιγαίο, τέλη Αυγούστου, παρά το φετεινό μορατόριουμ. Τελευταίος σταθμός, η διεκδίκηση – ακόμη ανεπιβεβαίωτη – ναυτικής βάσεως στην Λιβύη, που αν υλοποιηθεί θα δημιουργήσει «τανάλια» π.χ. άμα δρομολογηθούν από την Ελλάδα τις έρευνες για φυσικό αέριο Δυτικά/ΝοτιοΔυτικά της Κρήτης – και τούτο ενώ η Αθήνα ετοίμαζε άνοιγμα πρεσβείας στην Τρίπολη…

Αυτό λοιπόν το σκηνικό, πού ακριβώς αφήνει την υποτιθέμενη/ελπιζόμενη/σχεδιαζόμενη ΕλληνοΤουρκική προσέγγιση – εκτόνωση; Ακόμη περισσότερο: τι απομένει από τους άμεσους σχεδιασμούς με Χάγη στον ορίζοντα;

Πάλιν εκεί όπου οι διεθνείς σχέσεις μας αγγίζουν άμεσα, σε ραγδαία επιδείνωση περιήλθαν οι σχέσεις της Ελλάδας με την Αλβανία λόγω (και) της ποινικής μεταχείρισης από το καθεστώς Ράμα του εκλεγέντος δημάρχου Χειμάρρας Φρέντη Μπελέρη. Ήδη, πρώτο «θύμα» της ψύχρανσης η μη-πρόσκληση/μη-παρουσία της Αλβανίας στην φιλόδοξη πρωτοβουλία (που στήριξε η ΕΕ με διπλή παρουσία Ούρσουλας φον ντερ Λάϊεν και Σαρλ Μισέλ) για άτυπη Κορυφή των Δυτικών Βαλκανίων στην Αθήνα.

Η οποία συνήλθε, «παρατηρήθηκε» διεθνώς – όχι δε τόσο για την επαναδρομολόγηση των Δυτικών Βαλκανίων προς την ΕΕ, όσο επειδή παραβρέθηκε ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμηρ Ζελένσκι, ο οποίος και δέχθηκε πρόσθετες υποσχέσεις βοήθειας. Πάντως, η ψύχρανση με Αλβανία σημαίνει – για την ώρα, τουλάχιστον – φρενάρισμα των προοπτικών για χάραξη ΑΟΖ με προσφυγή στην Χάγη, που εθεωρείτο ότι θα λειτουργήσει ως πρότυπο για την αντίστοιχη Ελληνοτουρκική κίνηση…

*      *       *

Και τώρα, πάντα στον φοβερό Αύγουστο, ας δούμε τα κυρίως «δικά μας». Όπου κυριάρχησε η άνευ τέλους σειρά των πυρκαγιών, με κορύφωση πρώτα στην Ρόδο (όπου πήγε να τραυματισθεί η τουριστική εικόνα, η οποία τελικώς διασώθηκε με την σοβαρή κινητοποίηση των ντόπιων – αλλά δεν παύει να πρόκειται για ακριτικό νησί, σε ευαίσθητη περιοχή), ύστερα στην Νέα Αγχίαλο (όπου υπήρξε έκρηξη πυρομαχικών σε πτέρυγα Μάχης και … εσπευσμένη απομάκρυνση μοίρας F-16), αργότερα στην Αλεξανδρούπολη (όπου είδαμε εικόνες εκκένωσης νοσοκομείου δια θαλάσσης, αλλά και πάλι βρέθηκαν εκτεθειμένα πυρομαχικά της Στρατιάς του Έβρου σε σημείο που είχαμε μάθε να θεωρούμε εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας). Ανάμεσα σ’ αυτές τι κορυφώσεις, ντουζίνες από άλλες πυρκαγιές έδωσαν την εικόνα «ανοχύρωτης χώρας», με εκείνες σε Βοιωτία και Αττική – διάβολε: Πάρνηθα! – να ξεχωρίζουν λόγω μικρής αποστάσεως από… το Σύνταγμα, όπου η Βουλή των Ελλήνων.

Η φετινή Αυγουστιάτικη εμπειρία έδειξε/κατέδειξε πλήρη ανεπάρκεια αντιμετώπισης παρόμοιων κρίσεων – εδώ πρωτοφανούς έκτασης. Η απουσία Αντιπολίτευσης δεν βοήθησε τους κυβερνητικούς χειρισμούς πέρα από την επεξήγηση του τι δεν λειτούργησε/τι δεν λειτουργεί παγίως. Δυστυχώς, ήρθε στο προσκήνιο το αντανακλαστικό αναζήτησης ερμηνείας σε εξωτερικούς εχθρούς : είδαμε κινήσεις αυτοκλήτων τιμωρών, δίκην Αμερικανών vigilantes, να συλλαμβάνουν και να απειλούν μετανάστες, την στιγμή που άλλοι μετανάστες βρίσκονταν απανθρακωμένοι στην Δαδιά του Έβρου.

Με χαμηλότερο τον πήχυ του τραγικού (όχι όμως και την απειλή) σε ότι έχει απομείνει από την έννοια «ασφάλεια», ζήσαμε τον φετεινό Αύγουστο ένα ακόμη ακραίο επεισόδιο στο σήριαλ της οπαδικής βίας όταν εισαγόμενοι (Κροάτες) χούλιγκανς, με νεοναζιστικό αυτοχαρακτηρισμό, μαζί με δικούς μας, προκάλεσαν ακραία επεισόδια σε συνάντηση Ντιναμό/ΑΕΚ, με έναν νεκρό. Μια πικρή επανάληψη προθέσεων να τιθασσευθεί το φαινόμενο της οπαδικής βίας άφησε πίσω – πάλι – την εικόνα ότι το δημόσιο ενδιαφέρον μένει ζωντανό, μόνο για  όσο ακόμη λειτουργεί η εικόνα…

Στο ίδιο τέλος φόντο, της κρατικής αναποτελεσματικότητας παίχτηκε και το άλλο – πολύ ηπιότερο, πάντως! – έργο: εκείνο της επαναδιεκδίκησης των παραλιών που καταλαμβάνονται από ξαπλώστρες και μπιστόμπαρα εκ μέρους ενός «Κίνηματος της πετσέτας». Το καλοκαίρι άνοιξε με τη Εισαγγελία του Αρείου Πάγου να εφιστά την προσοχή για τήρηση της νομιμότητας, ενώ έκλεισε με τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου να καλεί σε ταχεία εκδίκαση των υποθέσεων για τις οποίες ασκήθηκε δίωξη. Δεν θα κλείσει εύκολα, αυτή η εκδοχή κινητοποίησης τώρα που ξεκίνησε.

*    *    *

Μ’ αυτά λοιπόν τα δεδομένα του καλοκαιριού/του Αυγούστου, ξεκίνησε ήδη η πορεία προς το πολιτικό ραντεβού της ΔΕΘ. «Πολιτικό ραντεβού» μόνο για την Κυβέρνηση, καθώς η Αξιωματική Αντιπολίτευση – ο ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να μην το δείχνει αλλ’ είναι Αξιωματική Αντιπολίτευση! – μένει σε πλήρη εσωστρέφεια εν αναμονή της διαδοχής Τσίπρα. Το δε ΠΑΣΟΚ, για αντίστοιχα παράξενους λόγους, δείχνει να παραμένει με βήμα μετέωρο.

Οπότε, «ενόψει ΔΕΘ», και με δεδομένη την απόδοση επενδυτικής βαθμίδας από την Ιαπωνική R&Ι και την Γερμανική Scope (αμφότερες δεν λαμβάνονται υπόψη από την ΕΚΤ, αλλ’ ανοίγουν τον δρόμο) ας έχει σημειωθεί ότι η ίδια η Κυβέρνηση επέδειξε ένα ενδιαφέρον αντανακλαστικό: φρόντισε μεν να προτάξει και ψηφίσει στην Βουλή τα οικονομικά μέτρα που (θεωρεί ότι) ανταποκρίνονταν στους προεκλογικούς της σχεδιασμούς^.  όταν όμως ο δηλητηριώδης μηντιακός μας κήπος άρχισε να προαναγγέλλει «πρόσθετες παροχές λόγω διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου»,  έκανε μια κίνηση – διόλου συχνή! – προκαταβολικής διάψευσης/συγκράτησης προσδοκιών.

Να τα δούμε, τώρα, στην εξέλιξή τους όλα αυτά!