Επιταχύνεται η ανάπτυξη του δικτύου οπτικών ινών στην Ελλάδα, με τους μεγάλους τηλεπικοινωνιακούς ομίλους να ανταγωνίζονται σε επενδύσεις τόσο στις υποδομές όσο και στις νέες υπηρεσίες που προσφέρει το 5G

 

Οικονομική Επιθεώρηση, Οκτώβριος 2022, τ.1023

THΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

των Μαρίνας Πρωτονοταρίου και Δημήτρη Πεφάνη

Μια μάχη δισεκατομμυρίων και υπερ-υψηλών ταχυτήτων εξελίσσεται στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Με φόντο τις προκλήσεις του μέλλοντος (εδώ ένα ταξίδι στο παρελθόν μέσα από τις σελίδες της Βιομηχανικής Επιθεώρησης), τα δίκτυα νέας γενιάς και τις προηγμένες υπηρεσίες που αυτά φέρνουν, οι τηλεπικοινωνιακοί φορείς –και όχι μόνο– έχουν επιδοθεί σε μια πρωτοφανή μάχη επενδύσεων. Ως αποτέλεσμα των τεχνολογικών εξελίξεων τα κέρδη από πολλές παραδοσιακές υπηρεσίες συρρικνώνονται, οπότε η επιτυχημένη ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών σε όλη την γκάμα τεχνολογικών υπηρεσιών θα κρίνει τη μελλοντική τους πορεία. Έτσι, σε αντίθεση με το παρελθόν, στην παρούσα φάση ο ανταγωνισμός εστιάζεται στις επενδύσεις και στα δίκτυα και όχι στις τιμές ή τις υπηρεσίες.

Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι επενδύουν στην κατασκευή δικτύων οπτικών ινών και στην ανάπτυξη του 5G, ενώ την ίδια στιγμή ανταγωνίζονται στις υπηρεσίες που προσφέρουν στον πελάτη, στην αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας, στο περιεχόμενο της συνδρομητικής τηλεόρασης και στα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού ICT (Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών), που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, για να εξασφαλίσουν μελλοντικά εναλλακτικά έσοδα.

H ανάπτυξη στον χώρο των ψηφιακών έργων αποτελεί σημαντικό στοίχημα για τις εταιρείες του κλάδου, για να επεκτείνουν τις υπηρεσίες τους για να διατηρήσουν τη θέση τους, αλλά και να δημιουργήσουν υπεραξίες.

Μάλιστα στους δύο βασικούς πόλους, Cosmote και Vodafone, ήρθε να προστεθεί τρίτος, μετά τη συνένωση Wind και Nova, υπό τον διεθνή τηλεπικοινωνιακό όμιλο της United (της BC Partners). Και οι τρεις έχουν αναπτύξει εξειδικευμένα τμήματα για τα έργα ICT, για να εξασφαλίσουν το μεγαλύτερο δυνατό μερίδιο στους διαγωνισμούς τόσο στον δημόσιο (κυρίως τα έργα της ΚτΠ) όσο και στον ιδιωτικό τομέα, και διεκδικούν σημαντικά έργα όπως το Σύζευξις και το UFBB.

Στο στόχαστρό τους είναι, για παράδειγμα, έργα όπως οι «Έξυπνες Πόλεις», όπου 320 εκατ. ευρώ θα μοιραστούν σε δήμους της χώρας για να πραγματοποιήσουν το ψηφιακό τους άλμα, όπως και το πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ύψους 445 εκατ. ευρώ.

Αγώνας δρόμου για τις υποδομές-δίκτυα οπτικής ίνας

Σημαντική ευκαιρία για τη μελλοντική ανάπτυξή τους είναι η ανάπτυξη του δικτύου οπτικών ινών. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής (European Digital Decade 2023) στόχος είναι η κάλυψη του 100% της Ευρωπαϊκής Ένωσης με συνδέσεις 1 Gbps έως το 2030.

Η Ελλάδα έχει μείνει σημαντικά πίσω σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, κατέχοντας την 22η θέση ανάμεσα στις 27 χώρες-μέλη, ενώ και η διείσδυση στους καταναλωτές είναι μικρή αφού στην Ελλάδα σήμερα οι συνδρομητές όλων των παρόχων με υπηρεσία FTTH δεν ξεπερνούν τις 150 χιλιάδες.

Ειδικότερα, στα σταθερά δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (Fixed Very High Capacity Network – VHCN) η κάλυψη βρίσκεται στο 20%, ποσοστό που υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (70%).

Επίσης πολύ χαμηλή παραμένει η διείσδυση των υψηλών ταχυτήτων, τουλάχιστον 100 Mbps (9% έναντι 3% το 2020 με μέσο όρο στην ΕΕ 41%), ενώ η ίνα στις εγκαταστάσεις (Fibre to the Premises – FTTP) είναι στο 20% (0% στις αγροτικές περιοχές) με μέσο ευρωπαϊκό όρο 50%.

Βάσει των στοιχείων της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), οι γραμμές πρόσβασης σταθερής τηλεφωνίας (οι τηλεφωνικές συνδέσεις δηλαδή που δυνητικά χρειάζεται να αναβαθμιστούν για να παρέχουν υψηλές ταχύτητες) το 2020 ήταν 4.859.182.

Συνολικά το ύψος των επενδύσεων που έχουν ανακοινωθεί στην αγορά των τηλεπικοινωνιών είναι στα 7 δισ. ευρώ και αφορούν, εκτός από τα δίκτυα οπτικών ινών μέχρι το σπίτι (Fiber Τo Τhe Home – FTTH), τις υποδομές 5G, επενδύσεις σε τηλεοπτικό περιεχόμενο και την ανάπτυξη υπηρεσιών.

Στρατηγική των εταιρειών είναι να αναπτύξουν τα δικά τους δίκτυα στις πιο εμπορικές περιοχές, στα αστικά κέντρα, και εφόσον οι επενδύσεις αυτές υλοποιηθούν στην αγορά θα δημιουργηθούν παράλληλα δίκτυα και όλες οι εταιρείες θα διεκδικούν το πιο εμπορικό κομμάτι της αγοράς.

Η πορεία της ζήτησης

Η ζήτηση συνδέσεων υψηλών ταχυτήτων είναι πολύ χαμηλή στην αγορά, ενώ σχεδόν το σύνολο των συνδέσεων FTTΗ που υπάρχουν αυτή τη στιγμή έχουν υλοποιηθεί με την επιδότηση της σχετικής δράσης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (κουπόνι ενίσχυσης της ζήτησης), συνολικού ύψους 700 εκατ. Ανάδοχοι είναι ο ΟΤΕ και η κοινοπραξία Τέρνα Ενεργειακή-Grid Telecoms. Η υπογραφή των συμβάσεων έχει καθυστερήσει σημαντικά, ωστόσο ανάδοχοι και αρμόδιο Υπουργείο λένε πως η δράση θα υλοποιηθεί και προβλέπουν στο νέο χρονοδιάγραμμα η δράση να συμβασιοποιηθεί μέχρι το τέλος του έτους.

Με στόχο την αύξηση της διείσδυσης, η Cosmote έκανε για πρώτη φορά διαθέσιμα στη χώρα εμπορικά προγράμματα με ταχύτητες από 300 Mbps έως και 1 Gbps. Τα προγράμματα που είναι ήδη προσβάσιμα τόσο σε οικιακούς όσο και σε εμπορικούς πελάτες διατίθενται μάλιστα σε καλές τιμές, για τα μέχρι σήμερα δεδομένα της χώρας. Αντίστοιχα, τον επόμενο μήνα και η Nova αναμένεται να ανακοινώσει ελκυστικά προγράμματα με στόχο να αυξήσει τη διείσδυση των υψηλών ταχυτήτων στους συνδρομητές της. Και καθώς το μέλλον είναι στα δεδομένα, η μελλοντική ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών περνάει από την ανάπτυξη των δικτύων οπτικής ίνας και την παροχή ανταγωνιστικών υπηρεσιών στους πελάτες τους.

Cosmote: Το στοίχημα του 1 Gbps

Τον πήχη του ανταγωνισμού στις σταθερές τηλεπικοινωνίες ανέβασε πρόσφατα η Cosmote, καθώς διαθέτει εμπορικά προγράμματα πρόσβασης στο ίντερνετ με ταχύτητες που ξεκινούν από τα 300 Mbps και φτάνουν μέχρι και το 1 Gbps. Δηλαδή, έως και 5 φορές παραπάνω σε σχέση με τα δεδομένα που ίσχυαν μέχρι πρότινος, προσφέροντας έτσι τις απαραίτητες υποδομές όχι μόνο για τρέχουσες αλλά και για μελλοντικές υπηρεσίες.

Παράλληλα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη μάχη για τα μερίδια αγοράς έχει και η τιμολογιακή πολιτική της εταιρείας, καθώς η χώρα μας γίνει πλέον ανταγωνιστική σε σχέση με το εξωτερικό. Συγκεκριμένα, το πακέτο σύνδεσης Fiber 300 Unlimited, το οποίο προσφέρει ταχύτητα download 300 Mbps και ταχύτητα upload 30 Mbps κοστίζει 44,90 ευρώ ή 31,90 ευρώ με την επιδότηση της δράσης Superfast Broadband του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Αντίστοιχα, στο ανώτερο άκρο του φάσματος, το πρόγραμμα Fiber 1 Gbps Unlimited προσφέρει ταχύτητα download 1 Gbps και ταχύτητα 100 Mbps Upload έναντι 69,90 ευρώ τον μήνα, η οποία και μειώνεται στα 56,90 ευρώ ανά μήνα μετά την επιδότηση. Το στοίχημα σε αυτή την περίπτωση βέβαια είναι τα εν λόγω πακέτα να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομα διαθέσιμα σε μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών, τόσο ιδιωτών όσο και επιχειρήσεων. Κάτι που σχετίζεται άμεσα και με το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ, με βάση το οποίο έως το τέλος της χρονιάς θα αποκτήσουν πρόσβαση στις νέες υψηλές ταχύτητες περίπου 1 εκατομμύριο σπίτια και επιχειρήσεις, ενώ μέχρι το 2027 ο αντίστοιχος αριθμός θα φτάσει τα 3 εκατομμύρια.

Nova–Wind: Επενδύσεις 2 δισ. ευρώ από τη Nova

Από την πλευρά της, συνολικές επενδύσεις ύψους 2 δισ. ευρώ, το ένα τέταρτο των οποίων θα κατευθυνθεί στην ανάπτυξη ιδιόκτητου δικτύου οπτικών ινών μέχρι το σπίτι, ανακοίνωσε πρόσφατα η Nova, η οποία και προχωρά στα τελικά στάδια της υλοποίησης της συγχώνευσής της με τη Wind.

Στόχος της εταιρείας είναι μέσα στην επόμενη πενταετία η εταιρεία να διαθέτει 1,6 εκατ. γραμμές οπτικών ινών σε οικιακούς και εταιρικούς πελάτες, καλύπτοντας κατ’ αυτό τον τρόπο το 70% των περιφερειών της χώρας σε ταχύτητες έως και 1 Gbps και πολύ ανταγωνιστικές τιμές. Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της σχετικής παρουσίασης ο διευθύνων σύμβουλος της Nova-Wind Παναγιώτης Γεωργιόπουλος, «η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό ρυθμό όσον αφορά τις τηλεπικοινωνίες, μέχρι το 2027-2028 η χώρα θα επιτύχει τον στόχο της πλήρους κάλυψης με οπτική ίνα, ενώ θα λύσουμε τα προβλήματα στις αγροτικές περιοχές». Η εταιρεία προτίθεται να λανσάρει τον Νοέμβριο νέα πακέτα, που θα περιλαμβάνουν ίντερνετ υπερυψηλών ταχυτήτων, με ταχύτητες έως και 1 Gbps, «σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές» όπως χαρακτηριστικά λένε.

Vodafone: Επενδύσεις σε 5G και οπτικές ίνες

Στην κούρσα των επενδύσεων συμμετέχει και η Vodafone Ελλάδος, η οποία ποντάρει ταυτόχρονα στην ανάπτυξη τόσο του δικτύου 5G όσο και αυτού των οπτικών ινών. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Ελλάδος Χάρης Μπρουμίδης, η εταιρεία πραγματοποιεί ένα διευρυμένο επενδυτικό πρόγραμμα με στόχο την επέκταση του δικτύου σε όλη τη χώρα. Στόχος της εταιρείας είναι μέχρι το 2024 να έχει καλυφθεί το 90% της χώρας με δίκτυο κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς και παράλληλα να δοθεί οπτική ίνα σε 800.000 νοικοκυριά, υλοποιώντας ένα επενδυτικό πρόγραμμα συνολικής αξίας 600 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, εξαιρετικά ψηλά στις προτεραιότητες της εταιρείας είναι το ζήτημα της αγροτικής συνδεσιμότητας. «Δεν πρέπει να στερήσουμε τεχνολογίες όπως το 5G από τις αγροτικές περιοχές της Ελλάδας, δεν θα πρέπει να αργήσουμε να επενδύσουμε εκεί», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χ. Μπρουμίδης.

Η είσοδος της ΔΕΗ

Τέλος, ανακατατάξεις στον τηλεπικοινωνιακό χάρτη πραγματοποιεί η ΔΕΗ, καθώς εισέρχεται στο κομμάτι της ανάπτυξης δικτύου οπτικών ινών. Πρόκειται για μια επένδυση της τάξης των 800 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 530 εκατ. θα καλυφθούν μέσω ομολόγου και τα υπόλοιπα με ίδια κεφάλαια που θα προέλθουν από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.

Στόχος της εταιρείας είναι να καλύψει με οπτική ίνα περίπου 3 εκατομμύρια νοικοκυριά σε ολόκληρη την επικράτεια με ορίζοντα πενταετίας. Μάλιστα, ήδη έχει ξεκινήσει την πιλοτική ανάπτυξη του δικτύου της από τον Δήμο Περιστερίου, έχοντας αναπτύξει ήδη 25 χλμ. οπτικής ίνας, μέσω των οποίων καλύπτει περίπου 15.000 νοικοκυριά. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του χρόνου να έχει καλυφθεί στο σύνολό του ο Δήμος, ενώ μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023 επιδίωξη της ΔΕΗ είναι να καλύψει 10 δήμους και 450.000 ιδιώτες. Παράλληλα, ήδη βρίσκεται σε διαδικασίες συνεννόησης με άλλους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους προκειμένου να διαθέσει τις υπηρεσίες της, και μάλιστα σε ανταγωνιστικές τιμές, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει μερίδιο από τη διαρκώς διευρυνόμενη αγορά.

Τι θα κρίνει η αναμέτρηση στη συνδρομητική

 

Καθώς τα πακέτα υπηρεσιών είναι ο τρόπος να αναπτύσσεται η αγορά τηλεπικοινωνιών, οι ισορροπίες στη συνδρομητική τηλεόραση είναι καθοριστικές για τα σημερινά και μελλοντικά μερίδια των εταιρειών. Στο πλαίσιο αυτό ο ανταγωνισμός για τις επενδύσεις στο συνδρομητικό περιεχόμενο κορυφώνεται.

Η είσοδος στην ελληνική αγορά συνδρομητικής τηλεόρασης δύο κολοσσών των υπηρεσιών τηλεοπτικού περιεχομένου (TV streaming), της HBO MAX και της Disney+, ανέπτυξε περαιτέρω τον κλάδο, που απέκτησε σημαντικό μέγεθος τη διετία της πανδημίας.

Οι επιλογές αυτές θα προστεθούν στις ήδη υφιστάμενες, της Netflix, της Apple TV και της Amazon Prime, αλλά και της συνδρομητικής πλατφόρμας του ANT1, ο οποίος μπήκε και αυτός πρόσφατα στη μάχη.

Όσον αφορά τα μεγέθη, την πρώτη θέση έχει η Cosmote TV, με τους συνδρομητές να ξεπερνούν τους 660.000, με τη Nova (μετά την εξαγορά της Wind) να ακολουθεί με 400.000 συνδρομητές. Η Vodafone βρίσκεται στην τρίτη θέση με 140.000 συνδρομητές.

Το αθλητικό περιεχόμενο αποτελεί στόχο και των Cosmote TV και Nova και η παραχώρηση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του Ολυμπιακού, και ειδικά για το Champions League, που απέκτησε για μια τριετία η Cosmote TV, της έδωσαν την ενίσχυση που αναζητούσε. Στα αθλητικά η Nova παρέχει στους συνδρομητές της αποκλειστικά όλους τους αγώνες της Premier League. Η παραγωγή των αγώνων γίνεται από τα νέα στούντιο που χρησιμοποιεί η Nova στις εγκαταστάσεις της Green Pixel, στο πλαίσιο της συνεργασίας με τον Alpha.

Στο ψυχαγωγικό περιεχόμενο, η είσοδος των HBO Max και Disney+ μέσω της πλατφόρμας Vodafone TV αναμένεται να μεταβάλει τους επόμενους μήνες τις ισορροπίες στην αγορά, ενώ και οι Cosmote και Nova προσανατολίζονται σε αναδιάρθρωση του προγράμματός τους, καθώς θέλουν να κρατήσουν τις σημαντικές παραγωγές τους προκειμένου να αντεπιτεθούν. Για τον σκοπό αυτό, άλλωστε, προγραμματίζουν και επενδύσεις με σημαντικά ποσά για τον εμπλουτισμό του περιεχομένου τους.

H Vodafone, μέσω των στρατηγικών συμφωνιών με την HBO max και την Disney+, έχει μια ευκαιρία να αναπτύξει περαιτέρω την υπηρεσία της Vodafone TV, καθώς θα προσφέρει μέσω της πλατφόρμας της το περιεχόμενο των παραπάνω μεγάλων παρόχων τηλεοπτικού περιεχομένου με μια ενιαία συνδρομή. Πρόκειται για μια τακτική που ακολουθεί ο όμιλος της Vodafone και σε άλλες αγορές, όπως η Ισπανία.

Η μάχη με τους hyperscalers-Η μεγάλη πρόκληση για τον τηλεπικοινωνιακό κλάδο

Πέρα από τον ανταγωνισμό μεταξύ τους για τα μερίδιά τους στην αγορά οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών έχουν μπροστά τους μια νέα δυνατή κατηγορία ανταγωνιστών, τις εταιρείες γίγαντες του διαδικτύου.

Με αυτές πρέπει να δώσουν μια μεγάλη άνιση μάχη για να προλάβουν και να μην γίνουν δυσκίνητοι δεινόσαυροι σε αγώνα δρόμου με… φτερωτούς μονόκερους. Η μάχη με εταιρείες όπως η Amazon και η Google έχει ξεκινήσει και θα καθορίσει όχι ποιος θα αναπτυχθεί αλλά ποιος θα επιβιώσει στη νέα ενιαία αγορά τηλεπικοινωνιών και υπηρεσιών διαδικτύου του αύριο.

Και αυτή η μάχη είναι άνιση, γιατί οι εταιρείες που αναπτύσσονται στο διαδίκτυο απολαμβάνουν σημαντικά πλεονεκτήματα: Δεν έχουν το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο που έχουν οι τηλεπικοινωνίες και μπορούν να ενεργούν χωρίς περιορισμούς. Οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών έχουν ευθύνη για οποιαδήποτε πληροφορία περνάει από το δίκτυό τους και πρέπει να ξέρουν ανά πάσα στιγμή πώς χρησιμοποιούνται οι υπηρεσίες τους, κάτι που συνεπάγεται δέσμευση πόρων, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με μια εταιρεία σαν την Google.

Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι έχουν πολλούς περιορισμούς για τους τρόπους χρήσης των προσωπικών δεδομένων – κι έτσι έχουν πολύ μικρότερες δυνατότητες εμπορικής αξιοποίησης των δεδομένων που συλλέγουν.

Επίσης, οι εταιρείες του ίντερνετ, οι hyperscalers, λειτουργούν σε παγκόσμια κλίμακα, απευθύνονται σε πελάτες σε όλο τον κόσμο και έχουν παρουσία παντού, επωφελούνται από τις οικονομίες κλίμακας που δημιουργούν με αποτέλεσμα να μπορούν να έχουν άμεσα έσοδο από την κάθε υπηρεσία που υλοποιούν, σε μια παγκόσμια αγορά. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα μεγέθη και η επιτυχία των hyperscalers είναι τέτοια που μεταφράζονται επίσης σε ασυναγώνιστα χαμηλό κεφαλαιακό κόστος. Πράγμα που σημαίνει ότι έχουν τη δυνατότητα να δανείζονται τεράστια κεφάλαια και να τα επενδύουν σε έργα που άλλες εταιρείες δεν μπορούν να υλοποιήσουν. Για παράδειγμα, οι επενδύσεις που κάνουν εταιρείες όπως η Google στην καινοτομία είναι απίστευτες και έχουν την πολυτέλεια να κατευθύνουν το R&D σε κλάδους που δεν έχουν καμία σχέση με το core business τους, π.χ. από υγεία μέχρι μετεωρολογικά μπαλόνια.

Ταυτόχρονα, οι hyperscalers έχουν αρχίσει και τις επενδύσεις σε υποδομές, π.χ. οπτικές ίνες υποθαλάσσιες, γιατί πλέον είναι κρίσιμο να μπορούν να μεταφέρουν αποτελεσματικά δεδομένα ανά τον κόσμο. Με αυτό τον τρόπο εισέρχονται ακόμα περισσότερο σε έναν χώρο που ήταν μέχρι πρότινος αποκλειστικότητα των τηλεπικοινωνιακών παρόχων.

Είναι ελάχιστες οι εταιρείες που έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν στην έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία όπως η Google και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να τη συναγωνιστούν στο να φέρνουν νέες λύσεις στις αγορές.

Για να κερδίσουν σε αυτό το πεδίο, οι κολοσσοί των τηλεπικοινωνιών σε όλο τον κόσμο πρέπει να μεταμορφωθούν και οι στρατηγικές τους να λάβουν υπ’ όψιν τα πλεονεκτήματα των ευέλικτων εταιρειών διαδικτύου. Ανάπτυξη υποδομών, ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, ανάπτυξη σε νέους κλάδους, βελτιστοποίηση περιουσιακών στοιχείων, εσωτερικό digitalization, coopetition (cooperation & competition) με τους Ηyperscalers είναι μερικοί από τους νέους στόχους τους σε αυτό το περιβάλλον.

Η τεχνολογία εξάλλου έχει φέρει το disruption στις τηλεπικοινωνίες και τα κέρδη από πολλές παραδοσιακές υπηρεσίες συρρικνώνονται: για παράδειγμα, μια κλήση στο Whats app ή στο Viber δεν κοστίζει τίποτα.

Πλέον, είναι μονόδρομος να αναπτύξουν οι κολοσσοί των τηλεπικοινωνιών νέες υπηρεσίες για να έχουν αντικείμενο και αύριο να συνεχίσουν να έχουν μια απευθείας σχέση με τους πελάτες και να μην καταλήξουν ως απλοί enablers των υπηρεσιών τρίτων. Οι ανάγκες επενδύσεων είναι τεράστιες και οι προκλήσεις πολλές και μεγάλες.

Διαχωρισμός υποδομών

Αναζητώντας κεφάλαια, οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών επιχειρούν να αξιοποιήσουν όσο μπορούν καλύτερα τα περιουσιακά τους στοιχεία, με διαχωρισμό από τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών μέρους των υποδομών τους. Τέτοιες υποδομές που διαχωρίζονται συχνά περιλαμβάνουν τα δίκτυα οπτικών ινών, τα data centers, το passive δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας (αυτό συνήθως περιλαμβάνει τις μεταλλικές κατασκευές των πύργων, τις γεννήτριες, τα κλιματιστικά, κ.λπ.).

Παράλληλα, δημιουργούν εταιρείες υποδομών, οι οποίες συχνά χρηματοδοτούνται από μεγάλα infrastructure funds που δραστηριοποιούνται σε όλο τον κόσμο. Αυτές οι εταιρείες υποδομών αναπτύσσονται συνεχώς αγοράζοντας άλλες υποδομές, είτε στην ίδια χώρα είτε σε νέες χώρες.

Με τον τρόπο αυτό μια εταιρεία τηλεπικοινωνιών αποκρυσταλλώνει value από περιουσιακά στοιχεία που δεν εκτιμώνται επαρκώς όταν είναι κρυμμένα στους ισολογισμούς των παρόχων και χρησιμοποιούν αυτά τα κεφάλαια για επενδύσεις σε νέα δίκτυα και υπηρεσίες.

Ταυτόχρονα, η εταιρεία υποδομών επενδύει σε μια δραστηριότητα που έχει συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση. Οι εταιρείες αυτές έχουν μακροχρόνιους πελάτες (δηλαδή τους παρόχους), σταθερές αποδόσεις, χαμηλό προφίλ ρίσκου και η ζήτηση των υπηρεσιών τους είναι σταθερή λόγω των ολοένα αυξανόμενων αναγκών για νέα, πιο γρήγορα δίκτυα. Οι εταιρείες αυτές έχουν ένα εξασφαλισμένο growth story και οι πολλαπλασιαστές τους είναι 10-15 φορές τα EBITDA, όταν ο αντίστοιχος πολλαπλασιαστής των τηλεπικοινωνιών είναι 4-6 φορές.

Το μέλλον των τηλεπικοινωνιών

Μπορεί αυτή τη στιγμή οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι να εστιάζουν τις επενδύσεις και τα επενδυτικά τους πλάνα στα δίκτυα 5G και τις οπτικές ίνες, όμως το μέλλον των τηλεπικοινωνιών είναι ήδη ορατό.

Ως προς την τρέχουσα γενιά τηλεπικοινωνιακών δικτύων, το χρονοδιάγραμμα της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) προβλέπει πως μέχρι το τέλος του επόμενου έτους το δίκτυο 5G αναμένεται να καλύπτει με ταχύτητες τουλάχιστον 100 Mbps το 60% του πληθυσμού της χώρας. Αντίστοιχα, στόχος για το τέλος του 2026 είναι το ποσοστό να φτάσει το 90%, ενώ έναν χρόνο νωρίτερα, στο τέλος του 2025, ζητούμενο είναι η πλήρης κάλυψη των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων της χώρας.

Όσο για την επόμενη γενιά, το 6G αναμένεται να γίνει πράξη μέχρι το 2030, μία δεκαετία δηλαδή μετά την έλευση του 5G.

Ως προς τους ενδιάμεσους σταθμούς, μέχρι το τέλος του 2023 αναμένεται να δούμε τις βασικές τεχνολογίες στις οποίες θα στηριχθούν τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας της νέας γενιάς, το 2026 αναμένεται να ξεκινήσει η φάση της προτυποποίησης και το 2028 αναμένονται οι πρώτες δοκιμές.

Ως προς τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά των δικτύων 6ης γενιάς, αυτά περιλαμβάνουν ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων μεγαλύτερη του 100 Tbps (δηλαδή 10 φορές μεγαλύτερη από αυτήν των δικτύων 5G), πλήρη ενεργειακή αυτονομία συσκευών IoT χωρίς τη χρήση μπαταριών, καθυστέρηση στην επικοινωνία μικρότερη από 0,01 έως 0,1 msec (έως 100 φορές μικρότερη από του 5G) και παροχή κάλυψης από το δίκτυο 99%, με τη συνεργασία επίγειων και δορυφορικών δικτύων.